Moet ik alles zelf betalen?

Siteonderzoeken

Wat is een site? Waar werd reeds een siteonderzoek door de OVAM uitgevoerd? Een aantal specifieke begrippen aangaande sites.


Algemene info over een site

Ruimte is in Vlaanderen beperkt. In het verleden kregen oude stortplaatsen of fabrieksterreinen daarom een andere bestemming zoals woon- of landbouwgebied. Ook in het centrum van gemeenten worden gronden waar vroeger activiteiten werden uitgevoerd zoals een garagewerkplaats, nu gebruikt voor bewoning of kleinhandel.

Door de historische activiteiten zijn deze gronden risicogronden. Deze zijn mogelijk verontreinigd. De eigenaar moet daarom bij verkoop of voor 31 januari 2027 een oriënterend bodemonderzoek laten uitvoeren.

De OVAM vindt duurzaam bodembeheer essentieel voor een gezonde en kwaliteitsvolle leefomgeving. Sinds 2017 selecteren we daarom jaarlijks gemeenten waar we de risicogronden in eigendom van particulieren onderzoeken en indien nodig saneren. Dit gebeurt op kosten en op initiatief van de OVAM. De geselecteerde gronden komen meestal uit de gemeentelijke inventaris.

Voor de geselecteerde gronden zijn de activiteiten stopgezet nog voor de huidige eigenaars de grond kochten. De huidige eigenaars hebben de verontreiniging niet zelf veroorzaakt en zijn dus niet verantwoordelijk voor eventuele bodemverontreiniging.

De OVAM groepeert meerdere locaties uit één gemeente in één onderzoek en noemt dit geheel een site. Het bodemonderzoek noemen we een site-onderzoek.

Waar werd reeds een siteonderzoek uitgevoerd

Een aantal begrippen

Site

Een site is een verzameling van mogelijk verontreinigde gronden, vastgesteld krachtens het bodemdecreet. De gronden zijn meestal gelegen binnen één gemeente en vroeger kwam er een activiteit of inrichting voor die bodemverontreiniging kan veroorzaken. De eigenaars voldoen zeer waarschijnlijk aan de voorwaarden voor een vrijstelling van saneringsplicht en er zijn nu geen risico-activiteiten meer aanwezig op de percelen.De eerste sites die de OVAM uitvoerde, waren bewoonde sites en werden woonzones genoemd.

Locatie

Een locatie is één grond of een groep aaneensluitende gronden. Een site bestaat uit 1 of meerdere locaties

Sitebesluit

Het sitebesluit is het juridisch document dat de wettelijke basis vormt. Het sitebesluit wordt door de OVAM opgesteld en ondertekend, waarna het in het Belgisch Staatsblad wordt gepubliceerd. Zo kan de OVAM een site-onderzoek uitvoeren op haar initiatief en kosten.
In het besluit worden de eigenaars vrijgesteld van de uitvoering van een oriënterend bodemonderzoek bij een overdracht van hun grond. Ze worden ook vrijgesteld van de onderzoeks- en saneringsplicht.

Site-onderzoek

Dit is het bodemonderzoek dat uitgevoerd wordt voor de gronden van een site. Het onderzoek focust zich enkel op de voormalige inrichting (bedrijf, installatie, stortplaats, ...) waarvoor het sitebesluit werd opgemaakt. Het site-onderzoek combineert het oriënterend bodemonderzoek (OBO) en het 
beschrijvend bodemonderzoek (BBO). Het onderzoek start met het deel van het OBO. Daarin gaan we via staalnames van grond en grondwater na of de bodem verontreinigd is. Indien bodemverontreiniging wordt vastgesteld, voeren we een BBO uit. Het BBO brengt deze verontreiniging verder in kaart en gaat na of bodemsanering noodzakelijk is.

Voordelen site-aanpak

De eigenaars moeten zelf geen bodemonderzoek meer uitvoeren bij overdracht of voor het verplicht onderzoeksmoment van 31 januari 2027.
De eigenaars hebben geen kosten. Er is minder administratieve last voor de eigenaars, bewoners en de OVAM.
Door de globale aanpak is er sneller een volledig beeld van de kwaliteit van de bodem en van de mogelijke risico's van de bodemverontreiniging.
Als het bodemonderzoek is afgerond, ontvangt de eigenaar een bodemattest en informatie over de mogelijke bodemverontreiniging.

Overdracht van een grond in de site

Een overdracht kan plaatsvinden als er geen andere risico-activiteiten werden uitgevoerd dan de historische activiteiten waarvoor de site werd opgesteld. Als er wel andere risico-activiteiten werden uitgevoerd, moet de overdrager zelf nog een oriënterend bodemonderzoek laten uitvoeren voor die andere activiteiten. Bij elke overdracht van gronden is een bodemattest noodzakelijk. Als een grond opgenomen is in een site, wordt het sitebesluit op het bodemattest vermeld.
De bruikbaarheid van het bodemattest kan u nagaan via volgende tools:

Bodemsanering

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​Als uit het bodemonderzoek blijkt dat bodemsanering noodzakelijk is, zal de OVAM deze uitvoeren. Dit enkel indien het bodemonderzoek effectief bevestigt dat de betrokken eigenaars niet saneringsplichtig zijn. Sanering start met het opstellen van een bodemsaneringsproject. Dit is een rapport waarin we bepalen hoe we de bodemsaneringswerken zullen uitvoeren. Later starten de eigenlijke saneringswerken op het terrein.

Team particulieren