Bedrijven en werkgevers

Een asbestinventaris beschrijft alle asbesthoudende materialen in een gebouw of werkzone. Hij wordt altijd opgesteld na een inspectie ter plaatse. Op basis van de asbestinventaris voert u een risico-evaluatie uit en maakt u een beheerprogramma of werkplan op. Een asbestinventaris is voorlopig alleen verplicht voor werkgevers. In de toekomst zal een asbestinventarisattest voor alle Vlaamse gebouweigenaars verplicht worden.

Er bestaat momenteel geen beperking of erkenning voor het opmaken van asbestinventarissen. In principe mag u als werkgever dus zelf een asbestinventaris opmaken voor de gebouwen waar u werknemers tewerkstelt, eventueel ondersteund door uw preventieadviseur. Om zeker correcte resultaten te bekomen, doet u best een beroep op een expert, bijvoorbeeld een deskundige van een erkend asbestlabo. In de toekomst zal u verplicht een beroep moeten doen op een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie om een asbestinventarisattest te bekomen.

Het opstellen van een inventaris van alles wat asbest bevat in een bedrijf is een cruciaal onderdeel van de bescherming van werknemers. De federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg (FOD WASO) stelde daarom een brochure op als een leidraad bij het opstellen en het bijwerken van de asbestinventaris en het beheersprogramma. 

Asbestinventaris en beheersprogramma | Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (belgie.be)

Asbesttoepassingen veilig beheren

Op basis van een asbestinventaris kan een risicoanalyse plaatsvinden: een inschatting van hoe vaak en hoe lang uw werknemers aan asbest worden blootgesteld, en om welke soort asbesttoepassingen het gaat. De risicoanalyse dient op haar beurt als input voor een beheerplan. Dat plan lijst de maatregelen op die u als werkgever moet nemen om asbest veilig te beheren en te verwijderen. Het beheerplan wordt regelmatig geactualiseerd, op basis van periodieke inspecties. Finaal wordt het voorgelegd aan het Comité voor preventie en bescherming op het werk. Ook de preventieadviseur arbeidsveiligheid en de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer moeten hun advies geven.

Inhoud beheerplan

Een asbestbeheerplan moet altijd de volgende onderdelen bevatten:

• Een beoordeling van de toestand van het aanwezige asbest en de asbesthoudende materialen. Die beoordeling moet minstens één keer per jaar gebeuren via een visuele inspectie.

• De preventiemaatregelen die nodig zijn om het asbest veilig te beheren.

De maatregelen die nodig zijn om asbesttoepassingen die een risico vormen te verwijderen, en de werkplanning die daarbij hoort.

Asbest (laten) verwijderen

Zijn er beschadigde of risicovolle asbesttoepassingen ontdekt in uw bedrijfsgebouw? Neem dan eerst preventieve maatregelen voor u het asbest laat verwijderen:

• fixeer de toepassing met een fixeermiddel;

• kapsel het asbest tijdelijk in;

• of verzegel de ruimte.

Deze maatregelen zijn alleen geschikt als kortetermijnoplossingen. U kunt asbesttoepassingen in slechte staat beter zo snel mogelijk vervangen. Hoe meer schade er is, hoe duurder het immers wordt om asbest te verwijderen. De Vlaamse Regering wil stelselmatig alle asbesthoudende materialen in slechte staat uit alle Vlaamse gebouwen verwijderen

Wie mag asbest wegnemen?

Wilt u asbesthoudende materialen uit uw bedrijfsgebouw (laten) verwijderen? Bekijk dan samen met de preventieadviseur arbeidsveiligheid en de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer wie dat mag doen en hoe het mag gebeuren.

Uw eigen werknemers

Uw werknemers mogen sommige onderhouds- of verwijderingswerken zelf uitvoeren, op voorwaarde dat het gaat om zogenaamde sporadische handelingen. Dat zijn werkjes die maar af en toe moeten gebeuren en waarbij de blootstelling aan asbest heel beperkt blijft:

• korte onderhoudsactiviteiten van hechtgebonden asbesttoepassingen  waarbij geen asbestvezels kunnen vrijkomen;

• het verwijderen van niet-beschadigde asbesttoepassingen waarvan de asbestvezels stevig zijn ingekapseld in cement of in een ander materiaal, zonder ze stuk te maken;

• asbesthoudende materialen in goede staat inkapselen en omhullen;

• luchtmetingen uitvoeren of stalen nemen om te controleren of een bepaald materiaal asbest bevat.

Voor deze sporadische werkjes gelden de meldingsplicht, de registratieplicht en het gezondheidstoezicht niet.

Een gewone aannemer

Voor sommige asbesttoepassingen kunt u een beroep doen op een aannemer wiens medewerkers een jaarlijks opleidingsattest hebben voor de techniek van de ‘eenvoudige handelingen’. Om die techniek te mogen uitvoeren, moeten aannemers en/of werknemers aan enkele verplichtingen voldoen:

• een jaarlijkse opleidingsplicht;

• een meldingsplicht;

• een registratieplicht;

• een jaarlijkse gezondheidscontrole.
   

Een erkende asbestverwijderaar

Moet het asbest worden weggenomen via een van de volgende verwijderingstechnieken?

• couveusezakmethode;

• methode met hermetisch afgesloten zone.

Schakel dan een erkende asbestverwijderaar in. 

Ondersteuning en subsidies voor bedrijven

De Vlaamse overheid biedt bedrijven ondersteunende maatregelen en subsidies aan om de asbesttoepassingen in hun bedrijfsgebouwen stelselmatig te verwijderen. Een greep uit het aanbod:

• subsidies voor de ophaling van asbestcement (kmo, land- en tuinbouw);
• incentives om te investeren in leegstaande of verwaarloosde gebouwen;
• ondersteuning bij de heraanleg van een asbestdak (landbouw);
• premie voor zonnepanelen bij verwijderen van asbestdak. 

Meer info. 
 

De OVAM wil de komende jaren nog meer ondersteuning op maat laten uitwerken. Ze zal hiervoor samenwerken met de betrokken bedrijfsfederaties en de beherende departementen. Het doel is om asbestverwijdering maximaal te combineren met energie-ingrepen zoals het plaatsen van dakisolatie of zonnepanelen.