TOTEM

TOTEM (Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials) is een transparante, eenvoudige, digitale interface waarmee de  Belgische bouwsector aan de slag kan om de milieu-impact van gebouwen te objectiveren en te verminderen. TOTEM is een uitgebreide wetenschappelijke tool die het resultaat is van een intensief samenwerkingsproject van de drie gewesten (de OVAM, Leefmilieu Brussel en de Service Public de Wallonie), in samenwerking met universiteiten en studiebureaus.

De impact van materialen op het milieu

De impact van gebouwelementen en bouwmaterialen op het leefmilieu en het klimaat wordt vaak onderschat. Studies wijzen nochtans uit dat ze verantwoordelijk zijn voor 10 tot 30 %  van de  totale  milieu-impact. Doorheen heel hun levenscyclus, van bij de ontginning van grondstoffen over het transport tot aan het afval- en recyclagebeheer hebben ze hun impact op het milieu en zijn er mogelijkheden om die impact te reduceren. Een reeks milieu-indicatoren brengt deze impact in kaart. De keuze van materialen bij de bouw of renovatie van gebouwen is daarom van groot belang voor de globale ecologische voetafdruk van gebouwen. Neem ook eens kijkje bij deze studie over de klimaatimpact van (ver)bouwen.

Objectieve, transparante en evolutieve tool

TOTEM is een gebruikersvriendelijke interface die info over gebouwelementen en materialen ontsluit. TOTEM is objectief en transparant en biedt alle actoren uit de Belgische bouwsector (architecten, studiebureaus, aannemers, ontwikkelaars, publieke overheden …) de kans om de milieu-impact van gebouwen te identificeren en te beperken van bij het begin van de ontwerpfase.

TOTEM werd gecreëerd om:

• de creativiteit van architecten en andere actoren in de bouwsector te stimuleren en projecten te realiseren die voldoen aan de milieueisen van morgen;
• de milieu-impact van gebouwelementen of gebouwen te evalueren op basis van een wetenschappelijke en neutrale methode, aangepast aan de eigenheid van de Belgische bouwmarkt;

• innovatie te stimuleren en ecodesign in bouwsystemen aan te moedigen.

TOTEM is ook in constante evolutie: sinds oktober 2020 is de tool gekoppeld aan de federale B-EPD databank (Environmental Product Declaration) en er zijn plannen om gegevens uit de EPB-software in te laden en om circulariteit van bouwelementen te kwalificeren.
 

TOTEM potentieelstudie

TOTEM voorschrijven in overheidsopdrachten

In opdracht van de OVAM onderzochten WTCB en Bureau Bouwtechniek hoe Vlaamse overheden een voorbeeldrol kunnen vervullen als voorschrijver van TOTEM in bouwprojecten. Het resultaat is een praktische gids met richtlijnen, strategieën en stappen om het gebruik van TOTEM te integreren in uw opdracht. Meer over deze studie en de gids vindt u hier.