Vlaams zwerfvuilcharter lanceert extra acties tegen zwerfvuil

Tussen 2017 en 2019 nam de hoeveelheid zwerfvuil in Vlaanderen met 14% toe. Dat maakte de OVAM vorig jaar bekend. De Vlaamse doelstelling om het zwerfvuil tegen 2022 met 20% te verlagen, kwam daarmee ernstig in het gedrang. In samenwerking met Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir vond daarom een virtuele overlegronde plaats met private en publieke partijen. Het doel: bijkomende inspanningen formuleren op het vlak van preventie en handhaving. Dit resulteerde in een Vlaams zwerfvuilcharter met tientallen extra acties.

De partners in het zwerfvuilverhaal vormen een grote, diverse groep: van de verpakkingsindustrie en de voedings- en distributiesector tot de bouw- en transportsector en de verschillende Vlaamse overheden. Alle partners kregen de vraag om concrete korte-termijnacties naar voren te schuiven om de zwerfvuilproblematiek in te dijken. Die acties mochten preventief zijn, zodat afval niet op de grond belandt, of handhavend, zodat overtreders gestraft worden. De acties komen bovenop de reeds bestaande afspraken met de verpakkingsindustrie.

Een greep uit de voorstellen

De gesprekken resulteerden in tientallen bijkomende acties. De partners zullen onder meer:

• 30 handhavers aanstellen die specifiek op zwerfvuil zullen controleren
• afspraken maken omtrent het uitdelen van flyers en gratis staaltjes (sampling) in de openbare ruimte
• horeca en handelszaken in een straal van 25 meter rond hun zaak zelf verantwoordelijk maken voor de preventie en het opruimen van zwerfvuil
• een zwerfvuil-applicatie (verder) uitrollen in verschillende Vlaamse steden en gemeenten;
• eenmalige verpakkingen voorkomen bij webwinkels, maaltijdboxen, afhaalmaaltijden…
• opleidingen en communicatiecampagnes lanceren in verschillende sectoren, zoals het transport, de bouw en de landbouw
• de distributie van zak-asbakjes faciliteren
• zorgen voor meer herbruikbare verpakkingen in de verpakkingssector
• werkstraffen de vorm geven van het opruimen van zwerfvuil, in het kader van maatschappelijke participatie
• papieren kassatickets vervangen door digitale
• diverse handhavingsacties op poten zetten: bij de lokale besturen, de provincies, Natuur & Bos, de Waterweg …
•  …

Harde engagementen

Na de ondertekening van het charter starten de partners met de concrete uitvoering van de initiatieven. In het najaar van 2021 volgt een eerste opvolgvergadering en zal nagegaan worden of de inspanningen vruchten afwerpen. Door de stijgende zwerfvuilcijfers werd de evaluatie van het verpakkingenplan van de Vlaamse Regering eerder al met een jaar vervroegd, naar 2022. De bijkomende engagementen zullen dus op korte termijn effect moeten hebben.

Meer informatie

Meer informatie over het zwerfvuilbeleid leest u hier.

In OVAM.link oktober leest u een uitgebreid artikel over het nieuwe zwerfvuilcharter.